• Het achtvoudige pad wordt ook beschreven in andere en vaak veel oudere teksten dan de Yoga Soetra. We vinden het onder andere in hoofdstuk acht van de Linga Poeraana. De titel van dat hoofdstuk is Yogazones. Na de volgende verzen volgt de opsomming van de acht treden. Met die eeuwenoude teksten bezig zijn, is altijd een feest waarin je uur en tijd vergeet.

De verteller zei:
1. Ik zal nu bondig de Yogazones beschrijven. Ze werden ingesteld door Shiva zelf, O brahmanen, voor het welzijn van de mensen.

2. Het gedeelte onder de keel en boven de navel is een uitstekende Yogazone; zo ook de plaats van het krulhaar onder de navel en de plaats tussen de wenkbrauwen.

• Commentaar
  Dit zijn de plaatsen waar Yogis de geest concentreren tijdens de meditatie. Ze kiezen de plaats die in overeenstemming is met het pad dat ze volgen.

3. De kennis van alle onderwerpen die oprijzen uit het Zelf wordt Yoga genoemd. De concentratie van de geest is slechts mogelijk door Zijn genade.

4. O eerbiedwaardige brahmanen, Zijn genade kan worden verwerkelijkt door het individu alleen. Ze kan niet komen van Brahmaa (de Schepper) of van wie dan ook. Ze manifesteert zich geleidelijk vanzelf.

5. Yoga wijst het domein aan waar de Allerhoogste verblijft. Voor het bereiken van dat domein is kennis (kennis van de Kenner) de oorzaak en die kennis komt alleen door Zijn genade.

6. Men moet zich onthouden van sensuele activiteiten en zonden verbranden in het vuur van de juiste kennis. Het verwerven van Yoga is slechts mogelijk voor degene die de activiteiten van zijn zintuigen aan banden heeft gelegd.

8. O eerbiedwaardige brahmanen, Yoga is het intomen van de functies van de geest. Acht middelen worden vermeld voor het verwerven van Yoga.

In de verzen 8 en 9 volgt dan de opsomming van de acht treden van het pad, die ik hierboven vermelde.

• Enkele definities uit de verzen die volgen
  Alle levende wezens als zichzelf ziend en werken voor het welzijn van alle levende wezens wordt geweldloosheid (ahimsaa) genoemd. Het helpt in het verwerven van kennis van het Zelf.

  Exact herhalen wat werd gezien, gehoord en afgeleid of ervaren, wordt waarheidszin (satya) genoemd. Het is vrij van het berokkenen van pijn aan anderen.

  De Vedas verklaren: “Men mag geen obscene woorden spreken in de aanwezigheid van brahmanen.” “Men mag tekortkomingen die men in iemand ontdekt niet openbaren aan anderen”, is een andere verklaring van de Shroeti (openbaring).

  Niet met opzet de bezittingen van anderen stelen, zelfs niet in nood, in gedachten, lichamelijk of met woorden, is in het kort niet-stelen (asteya).

  Zich onthouden van seks, in gedachten, woorden en daden, is de gelofte van celibaat (brahmacharya), in verband met asceten en leerlingen.

  Dit geldt voor kluizenaars, asceten die verblijven in het woud en weduwnaars. Ik zal u zeggen wat de gelofte van kuisheid is voor familievaders, die samenwonen met hun vrouw.

  In hun geval moet seks met hun eigen vrouw en er zich van onthouden met andere vrouwen in gedachten, woorden en daden worden beschouwd als brahmacharya.

Commentaar
In het christendom werd grote nadruk gelegd op kuisheid, omdat genot werd gezien als zondig. Het is een vaststaand feit dat iets dat men in de verdomhoek zet of veroordeelt een bron wordt van grote moeilijkheden, zoals dat in deze ontluisterende tijd op vele domeinen aan het licht is gekomen. We hebben de tegenreactie zien beginnen na de oorlog, vooral onder invloed van de film. Na lange jaren van onderdrukking en bangmakerij kwam de tijd van de seksboetieken, de tijd waarin alles mag en alles kan, de tijd waarin vulgariteit troef is.

• In Yoga wordt belang gehecht aan onthouding, omdat seks een grote bindende kracht is. Seks heeft niets zondigs. We zijn immers allen verwekt op dezelfde manier en zelfs de goden doen het. De oude wijzen zeiden: “Doe het, maar doe het met je eigen partner.” Ga met je seksuele kracht om zoals met je geld. Je geld gooi je ook niet over de balk.

Interessante omschrijving van de eerste niyama
Reinheid (saucha) is tweeërlei: uiterlijk en innerlijk. Van de twee is de innerlijke zuivering belangrijker dan de uiterlijke. Nadat hij zich uiterlijk heeft gereinigd, moet hij zich innerlijk reinigen. Als hij innerlijk onrein is, blijft hij toch vies al smeert hij het hele lichaam in met klei en duikt hij in het water van de tierthas (heilige badplaatsen aan tempels). O eerbiedwaardige brahmanen, het mos, de vissen, de haaien en de dieren die azen op vissen verblijven altijd in het water. Zijn zij rein?

Innerlijke reiniging gebeurt als volgt. Men moet zich insmeren met de heilige as van onthechting met gevoelens van devotie. Men moet een heiligende duik nemen in het water van de kennis van het Zelf. Het is op die manier dat men wordt gezuiverd.

Zijn genade
Als de Linga Poeraana het heeft over “Zijn genade” over wiens genade heeft hij het dan?

• Poeraana betekent: wat heel oud is, maar toch altijd jong. Wat is er oud en is toch altijd jong? God is oud, want niets is ouder en Hij is ook altijd jong. Hij is onbeweeglijk en toch sneller dan het licht, want waar je ook gaat Hij is er al. Hij is het wonder van “zijn”, het wonder van zien of van waarnemen.

Dit is iets wat me vaak diep treft in een filosofische bui, dat de dingen er zijn en dat ze er onmogelijk niet kunnen zijn, tenzij we slapen, want dan zijn ze er niet. Je leeft dan in een andere wereld, een droomwereld, die door je geest wordt geschapen uit zijn eigen wezen. Die wereld wordt maar een droom zodra je ontwaakt. Zo zullen we ook ooit ontwaken uit de illusie van dit zintuiglijk heelal.