The Divine Life Society
Afdeling Aalst
Homepage


GOEROE

Uit: Licht van Sivananda, juni 2009, vol. 409

Dit Woord van Aanmoediging, dat in hoofdzaak handelt over enkele grote wijzen van India, wonderbare goeroes of spirituele leraren van de mensheid, is opgedragen aan Sadgoeroedev Swami Sivananda, die hen allen belichaamt. En het is onder zijn inspiratie dat einde 1962 Yoga Vedanta Aalst werd gesticht en dat het al die jaren kon groeien en bloeien.

GOEROE

Goeroepoernimaa
Goeroepoernimaa is de dag van de volle maan in de maand aashaadha van de hindoe kalender (juli-augustus). De volle maan (poernimaa) verzinnebeeldt de spirituele leraar of goeroe: zoals de maan schittert met het licht van de zon, zo schittert de goeroe met het licht van de Waarheid of de Zelfverwerkelijking. De volle maan verzinnebeeldt tevens de waarachtige discipel, omdat die het vermogen verwierf om te schitteren met het licht van de Waarheid die hem door de goeroe werd geopenbaard.

De goeroe zet de discipel op het pad van Yoga, het pad dat verlicht en verlost. Hij openbaart hem dat hij in wezen iets heel wonderlijks is, dat in de Vedantafilosofie wordt aangeduid met de woorden Satchidaananda, Bestaan (Sat), Bewustzijn (Chit) en Zaligheid (Aananda). De goeroe toont de discipel de weg en leert hem hoe de hindernissen op zijn pad moeten worden opgeruimd, want het pad gaan is nog iets anders dan het pad kennen.

Hoe het komt
De vraag is hoe het komt dat we niet weten dat we in wezen iets heel wonderbaarlijks zijn, dat we er zelfs niet het minste benul van hebben en dat wij het in ons dagelijks leven dan ook volledig tegenspreken en het helemaal verdonkeremanen? En hoe komt het dat men het pad niet volgt ook als men het pad kent? De oude wijzen zeiden dat dit het gevolg is van een illusie, die de dingen op een dramatische manier grondig vertekent en die verantwoordelijk is voor de onwil die in ons leeft en die ons belet dat we in praktijk brengen wat we in theorie weten of wat de goeroe ons leerde.

Het klassieke voorbeeld waarmee ze dit illustreerden is de slang in het touw. Je ziet in de schemering een slang en gilt van angst. Daardoor gealarmeerd steekt iemand het licht aan. Je ziet dat het geen slang is, maar een touw dat er ligt. Onmiddellijk verdwijnt je angst, al blijven zijn gevolgen zich nog een lange tijd gevoelen. Je blijft nog een tijd staan trillen op je benen. Je moet een douche nemen om het kwalijk riekende angstzweet weg te wassen. Je kunt de slaap niet vatten door de opstoot van adrenaline in je bloed. Enzovoort.

Het kind moet een naam hebben
Ze noemden die illusie maayaa. Dit betekent letterlijk: niet dat: je ziet de dingen niet zoals ze zijn, je ziet ze op een totaal vertekende manier. Je vergeet met andere woorden wie je in wezen bent en je vereenzelvigt je met je lichaam, je geest, je werk en met talloze relaties. Dit is de Zelfvervreemding waaraan de mens lijdt. Deze illusie is een heel indringende kracht en toch kan men niet zeggen dat ze echt bestaat, want zodra je de dingen ziet zoals ze echt zijn (soedarshana, de juiste visie) verdwijnt ze. Het is zoals de duisternis. Je kunt niet zeggen dat de duisternis echt bestaat, want zodra je het licht aansteekt verdwijnt ze. En toch kun je ook niet zeggen dan ze niet bestaat, want je ervaart ze.

De illusie waarover de oude wijzen het hadden is een verschijningsvorm van je eigen geest. Met andere woorden, je eigen geest is de schuldige. Hij is de vijand, want hij is degene die je gebonden houdt. Als je 's morgens een uur vroeger wordt gewekt door de wekker, omdat je de avond voordien vastbesloten was 's morgens Yoga te beoefenen of een tijd te mediteren dan moet je niemand verwijten toesturen omdat je niet opstond, maar de wekker stillegde en in bed bleef liggen. Het is je eigen geest die dit spel met je speelt. Als je sober wil eten om wat af te slanken, maar onder invloed van publiciteit op de tv op zoek gaat in de koelkast om je maag vol te stouwen, dan moet je op niemand kwaad zijn. Als je staat te liegen of het gedrukt staat, moet je er niemand met de vinger voor wijzen. En zo zijn er talloze voorbeelden. Je verafschuwt het lijden, maar je kunt verdorie niet weerstaan aan de oorzaken van het lijden en de pijn. Het is dus je geest die je moet aanpakken als je de situatie wil veranderen en een beter en gelukkiger mens worden.

Wat je vijand is, kan ook je vriend zijn
Hoe je moet afrekenen met je geest is een kunst en een wetenschap, die door de oude wijzen van weleer Yoga werd genoemd. Het woord Yoga is afgeleid van de werkwoordswortel yoej, verenigen en betekent dus vereniging: je gaat je weer verenigen met jezelf, door niet langer "ik" te zeggen tegen dingen die je niet bent. Yoga is een wetenschap die sedert het begin der tijden werd overgeleverd van goeroe op discipel.

Als je je prikt aan een doornstruik en de doorn zit zo diep in je vlees dat je hem met je nagels niet kunt grijpen en als je ver van alles af bent en niets bij de hand hebt en toch onmiddellijk wil worden geholpen dan is de simpelste oplossing dat je een andere doorn neemt om het probleem op te lossen. De oorzaak van de moeilijkheid draagt ook de oplossing in zich. De geest kan namelijk ook een vriend zijn. Hij wordt een vriend als hij zuiver of saattvisch is en als je je niet met hem vereenzelvigt.

Vyaasa
Vyaasa is de oude wijze die de vier Vedas (de oudste boeken van de mensheid) te boek stelde, die de achttien Poeraanas (hindoe mythologie), waarvan de Bhaagavata de voornaamste is, het Mahaabhaarata-epos en de Brahmasoetras (aforismen over het Absolute) schreef. Op Goeroepoernimaa wordt hij vereerd wegens zijn onschatbare bijdrage tot de groei en de bloei van de hindoe filosofie en op diezelfde dag vereren discipelen ook hun goeroe.

Goeroepoernimaa is ook een belangrijke dag voor de Indiase boeren, aangezien hij de verwachting inhoudt van de komst van de moesson, die na de grote hitte en de verschrikkelijke droogte van de zomer de zo noodzakelijke regens brengt. Aangezien de gezondheid dan beter wordt en de energie op een hoger peil staat is het ook een geschikt ogenblik om met spirituele studie en oefening te beginnen.

De vier maanden die volgen worden chatoermaas genoemd. Rondtrekkende asceten vestigen zich op één plaats en bestuderen, bespreken en onderrichten Vyaasa's Brahmasoetras en de Vedantafilosofie.

De rol van de goeroe
Swami Sivananda: "De goeroe heeft een gewijde betekenis en speelt een uiterst belangrijke rol in de ontwikkeling van de discipel. Het is niet zonder reden dat India in het verleden zorgvuldig de lamp van het begrip goeroe (goeroetattva) brandend heeft gehouden en dat jaar na jaar, eeuw na eeuw het oude concept van de goeroe telkens weer werd herdacht en vereerd, waardoor het geloof erin en de trouw eraan telkens weer werd bevestigd. De ware Indiër weet dat de goeroe de enige waarborg biedt om de gebondenheid aan zorgen en de dood te overstijgen en het Bewustzijn van de Ultieme Werkelijkheid te ervaren."

In Sivananda Aashram in India wordt Goeroepoernimaa op grote schaal gevierd. Aashrambewoners en bezoekers staan op om vier uur voor meditatie over de goeroe met de gepaste hymnen. Later op de dag is er paadapoejaa (het vereren van de sandalen van de goeroe).

Een van de verzen van de Goeroestotra zegt:

Dhyaana moelam goeror moertih
poeja moelam goeroh padam
mantra moelam goeror vaakyam
moksha moelam goeroh kripaa

De vorm van de Goeroe is de wortel van de meditatie
de voeten van de Goeroe zijn de wortel van de eredienst
de woorden van de Goeroe zijn de wortel van de mantra
de genade van de Goeroe is de wortel van de verlossing

Saadhoes (heilige mannen) en sannyaasins (monniken) worden vereerd en 's middags te eten gegeven. Dit is een oude traditie.

Ononderbroken is er Satsang waarin lezingen worden gehouden over spirituele onderwerpen en over de glorie van de goeroe en de devotie tot hem. Verdienstelijke zoekers worden ingewijd in het pad van sannyaasa. Sommigen vasten en besteden de dag aan meditatie.

Mensen komen voor de gelegenheid van heinde en verre. De aashram is overvol.