LEZERS VRAGEN

Ik ben vertrouwd met Yoga, beveel het iedereen aan, maar ben er nooit zelf aan begonnen, ofschoon ik nerveus ben en van kindsbeen af aan reuma tijd. De laatste tijd krijg ik reuma-aanvallen, zoals er sedert lange tijd geen meer kwamen. Het lijkt erop dat alles wat ik in mijn 56-jarig leven resoluut weggedrukt heb, nu naar boven komt. Ik volg nu je cursus en doe het kalm aan, want iedere oefening kost enorm veel moeite en spierpijn. Mijn probleem is dat ik er mijn gedachten niet kan bijhouden. Het lijkt alsof alles zich opdringt op het ogenblik dat ik begin. Mijn geest gaat nogal eens dwars liggen. Ik leef met vele remmingen. Ik vraag me af of ik daar radicaal moet tegenin gaan. Hoe dan ook, ik word niet rustiger, integendeel. Ik probeerde alternatieve geneeswijzen. Een vriend-kinesitherapeut gaf me de raad Yoga te beoefenen om verlost te raken van mijn blokkades in de wervelkolom, en zeker nooit aerobics, gymnastiek of zoiets te doen. Volgens hem zijn de zachtste de diepst werkende methodes. Ik doe de oefeningen uit je cursus die me eigenlijk nog nerveuzer maken.

Een ander probleem is dat ik lang voorzitster was van een vereniging, waar ik veel geleerd heb in negatieve zin. De druk, het me altijd moeten waarmaken, organiseren enz. maakten me ziek. Ik ben nog actief in de vereniging, maar vraag me af of ik daar niet moet mee stoppen. Ik ben opgevoed met het gebod dat een gegeven woord hoe dan ook dient gehouden en dat een aanvaarde taak perfect moet worden uitgevoerd. De vraag is waar de grenzen liggen van dat principe. Moet ik me laten uitbuiten of misbruiken Uit een nogal chaotische katholieke benadering was mijn inzet een kritiekloos ondergaan van wat gedicteerd werd. Uiteindelijk kwam er verzet in me op. Dat verzet steekt ook de kop op bij sommige teksten van Yoga, ofschoon die wel anders gericht zijn... Wat meditatie betreft, daar stop ik mee, want daarmee zit ik helemaal in de knoop. Ik probeer stil te zitten en herhaal een mantra uit je cursus, maar dat alles faalt. Er komt zoveel los dat ik me afvraag hoever ik mag gaan...

Je brief zelf bevat het antwoord op je vragen. Je hebt vanuit allerlei principes, 56 jaar lang, je gevoelens en spontane gedrag onderdrukt. Dat is een schoolvoorbeeld van een zelfvervreemding die onvermijdelijk aan de basis ligt van kwalen en persoonlijke en intermenselijke problemen.

Je mag je problemen niet bekijken als een symptoom. Freud dacht dat een neurose een symptoom was van een overigens gezonde persoonlijkheid. Die idee is voorbijgestreefd : Reich ontdekte dat dergelijke symptomen maar de pieken zijn van een bergrug die de karakter- en persoonlijkheidsstructuur van de mens symboliseert. Dat betekent dat het karakter en de persoonlijkheid van de neurostische mens -van ALLE mensen eigenlijk!- zelf een neurose zijn! Het probleem heeft, aldus Reich, twee facetten: enerzijds een neurose en anderzijds een karakterpantser. Met het karakterpantser bedoelt hij de uitdrukking van de neurose in het lichaam, in de vorm van verstijving van de spieren. Dat is alles samen zowat de wetenschappelijke versie van wat Vasishta duizenden jaren geleden beweerde: "Zelf vervreemding is de bron van alle primaire (gewone en essentiële) kwalen." De voor de hand liggende oplossing van je problemen bestaat, naast een doktersbehandeling, uit een grondige zelfverkenning aan de hand van de 6e en 7e les. Het komt erop aan dat jijzelf een totaalbeeld hebt van je zelfvervreemding en dat je een zicht hebt op de wortels ervan. In de mate dat je je zelfvervreemding kent, kun je ze loslaten. In de mate dat je er de wortels van begrijpt, zul je daarin de motivering vinden voor meditatie, een existentieel moreel bewustzijn, gedragenheid, overgave enz. Op dat eigenste ogenblik zul je gelukkig en probleemloos worden.

In meditatie maak je de vergissing te denken je geest te moeten beheersen. Die vergissing is de enige oorzaak van je falen! Hoe kan het dan wel? Zit ontspannen rechtop in het besef dat de aarde het lichaam draagt. Houd je ogen dicht of laat je blik rusten op het meditatiebeeld. Geef je geest vervolgens DE VRIJE TEUGEL: alles wat bovenkomt, MAG en MOET bovenkomen, ZONDER weerstand of oordeel! Er wordt je niets anders gevraagd dan je spontaan opkomende gedachten en gevoelens rustvol te observeren, zonder oordeel en onbetrokken. Alles wat bovenkomt is zelfvervreemding, iets wat je niet bent en echt nooit geweest bent. Wat bovenkomt zijn dingen die eigenlijk van buiten af in je denken zijn binnengeslopen. Bekijk die dingen dan ook zoals vreemden, als wolken aan de hemel, die voorbijtrekken en wegdrijven. Je denken moet NIET stil zijn, de TOESCHOUWER moet een toeschouwer zijn. Begrepen? Eens dat gevat in meditatie, zul je in alle omstandigheden je gedachten en gevoelens wat afstandelijker leren bekijken en zul je je in overgave en gedragenheid verheffen tot een rustvolle waakzaamheid, die tegelijk een existentieel moreel bewustzijn is, waaruit, zonder denken, redeneren, kiezen en oordelen, een spontaan en volmaakt gedrag te voorschijn komt. Daarmee verandert alles!

Reich ontdekte ook dat het onbewuste en het lichaam volkomen gelijk zijn. De Yogis voegen daaraan toe dat het lichaam de uitdrukking is van de hele persoonlijkheid. Bovendien beweerden Reich en de Hatha Yogis dat er een wederkerigheid bestaat tussen de bergrug (de hele neurotische persoonlijkheidsstructuur) en het karakterpantser (de verstijving van het lichaam). De ontspanning van de spieren terwijl de adem vrij vloeit en het rustvol observeren van wat er in je omgaat, zijn de ingrediënten van ALLE Aasanas.

Als je ze zo beleeft, zijn de oefeningen in de cursus, samen met meditaties over de Praanas en de Chakras, een onfeilbare methode om het karakterpantser af te gooien. Met dit nieuwe inzicht zul je slagen. Maar, nogmaals, ook in die oefeningen moet je alle opborrelende gedachten en gevoelens accepteren en bekijken als voorbijdrijvende wolken.

Je tot iets verbinden, je woord houden en doen wat je kunt, is op zichzelf geen probleem. Maar dwang, moeten, je best doen enz. zijn dingen die niet in je bewustzijn mogen sluipen. Neem je iets voor en doe wat je kunt, zonder ik en zonder doenerschap. Leer overigens op elk moment te uiten wat er op je hart ligt, zowel de prettige, als de onprettige dingen. Gevoelens die niet worden opgestapeld zijn niet kwetsend. Je mag echt ook eens neen zeggen, als je dat vanuit je existentieel moreel bewustzijn zo aanvoelt.

Er is een hemelsbreed verschil tussen allerlei principes en Yoga. In Yoga hebben alle principes te maken met jezelf en met je wezenlijke relatie met je omgeving. In Yoga hebben principes niets te maken met gezag, onderdanigheid of wat dan ook: ze zijn enkel een uitdrukking van het feit dat aan de basis van alle dingen één zelfde Bewustzijn ligt en dat alles één is. Als je dat onderscheid weet te maken, zal je opstand tegen Yoga vlug bedaren.

De volgende lessen zullen je inzicht verruimen. In de 9e les komt er voor jou een doorbraak, als je ze wil. Veel succes !

Ik sta in hèt onderwijs en beleef wel eens vreugde aan mijn werk. Maar meestal voel ik me moe en leeggezogen door jongeren, van wie sommigen helemaal van streek zijn. Kun je me raad geven ?

Op die vraag bestaat geen beter antwoord dan de Bhagavad Gietaa. De hamvraag in de Gietaa is de vraag wat dharma is, in veel moeilijker omstandigheden dan de jouwe. Krishna's antwoord is duidelijk: een staat van gelijkheid in succes en falen, zonder te werken voor de vruchten ervan, in het besef dat het de natuur (Nara-Shakti) is die handelt, terwijl jij het Onverwoordelijke bent dat zich openbaart in de gedragenheid en de overgave van het offer. In het offer gebeurt alles zoals het hoort te gebeuren! Vind je dit onbegrijpelijk, want eigenlijk schreef ik dat al duizendmaal ?

De Bhagavad Gietaa is geschreven in erg begrijpelijk Nederlands: je zult ze begrijpen als je ze écht beluistert. We nemen alles veel te ernstig en voelen ons veel te verantwoordelijk. Het leven is een spel, waarin enkel de toeschouwer een eeuwigheidswaarde bezit. In de aanwezigheid van de Toeschouwer die uiteraard spontaniteit schept, hebben de jongeren weinig reden om van streek te zijn. Zijn ze dat wel, dan behoort dat tot het spel, dat vanzelfsprekend niet vermoeit! Als doeners zijn we opgeblazen kikkers, vinden we onszelf erg belangrijk en werken we in spanning. Als we daar een loutere ervaring van maken, vinden we rust en voldaanheid in onszelf door het Zelf en is alle werk een competieloos spel. In de 9e les zul je alle middelen vinden om dat te realiseren. Dat spel kun je nooit ernstig genoeg nemen.

Ik heb jarenlang Yogales gevolgd. Nu verlang ik naar Yoga, meditatie enz., maar mijn drie kleine kinderen eisen me dermate op dat er geen ogenblik tijd is. Ik heb Yoga hard nodig: ik ben nerveus, gespannen en vlug uit mijn humeur. Ik doe mijn best om het mijn kinderen en mijn echtgenoot naar hun zin te maken. Ik probeer goed te zijn en goed te doen. Ik ga stoppen want ik ben al doodnerveus. De kinderen moeten nog worden gewassen.

Je brief blijft zo oppervlakkig dat het onmogelijk is er een antwoord op te geven. Achter stress en humeurigheid schuilt een probleem, want het is duidelijk dat een moeder van drie kinderen, ook zonder oefeningen, maar met een leven in Yogastijl, rustig moet kunnen zijn.

Ik meen te begrijpen dat je het leven veel te ernstig neemt. Goed zijn en goed doen behoren tot Yoga, maar voor iemand die Yoga begrepen heeft, is goed zijn jezelf zijn en is goed doen er de spontane uitdrukking van. Bezig zijn, hard je best doen, het iedereen naar zijn zin maken enz. zijn dingen die niet in je bewustzijn mogen sluipen. Die dingen kunnen een intensie zijn vóór je met iets begint, maar zodra je bezig bent moet je denken vrij zijn van doenerschap in alle denkbare vormen. Goed zijn en doen zijn dingen die je niet moet maken: je bent het! De dingen doen zoals ze in je handen komen, in gedragenheid en overgave en als een spel, is stressloze actie. Het leven is een spel en dat feit alleen kan nooit ernstig genoeg worden genomen. Alleen het getuige zijn van het spel heeft een eeuwigheidswaarde ! Vergis je daarom niet van doel.

Ik speel dwarsfluit , maar mis er de nodige concentratie toe. Je vindt het misschien gek, maar al lang heb ik een minderwaardigheidscomplex omdat mijn amandelen weggenomen zijn. Dat geeft me het gevoel geen volmaakt mens meer te zijn, terecht of onterechte ik weet het niet.

Als je het nieuwe mensbeeld gelezen, begrepen en enigszins ervaren hebt in de gedragenheid van Berghouding, in meditatie, of in ontspanning, moet het duidelijk zijn dat je amandelen, je armen, je benen en zelfs je hele lichaam niet je volmaaktheid uitmaken. Ik ken mindervaliden, MS-patiënten en andere mensen met een gebrekkig lichaam, die in mijn ogen veel volmaakter zijn dan Jan-modaal en die zichzelf beter in hun huid voelen dan mensen met alles erop en eraan. Het is duidelijk dat je amandelen iets zijn waar je een algemeen gevoel van minderwaardigheid aan ophangt, terwijl die minderwaardigheid slaat op dingen die je niet bent. Minderwaardigheid is een identiteitscrisis zonder meer, die beslist op te lossen is door diepgaande studie en beoefening van de cursus. Alle lessen zijn een noodzakelijke voorbereiding op de 9e les die, als je ze beoefent, je minderwaardigheidsgevoel doet smelten als sneeuw voor de zon. Op dat ogenblik ben je genoeg gedeconcentreerd om muziek te "spelen" in het offer van luisteren.