Hiermee eindigt een reeks lessen die naar mijn gevoel het hart en de ziel van Yoga zijn. Sommige lezers misten praktijk in deze lessen, omdat ze nu eenmaal doeners zijn en Yoga enkel zien als Aasanas, Praanaayaama en allerlei andere technieken. Elk woord van deze cursus IS praktijk, voor elke lezer die perfect ingezien heeft waar het om gaat.

Het grote probleem van ons, Westerlingen, is dat we doordrongen zijn van het bijgeloof dat het denken de hoogste ervaringsmogelijkheid is. Enkel een handvol mystici vonden in zichzelf een diepere dimensie, een diepere bestaansgrond, maar bij gebrek aan traditie is hun nalatenschap een onbruikbare, in duisternis gehulde symboliek. Ik ken dan ook geen enkele benadering die zo geldig, bruikbaar en helder is als Yoga en die de zoeker bij de hand neemt tot op het einde.

Zelfs met Yoga is het oplossen van diepgaande problemen en het realiseren van de Werkelijkheid niet gemakkelijk, precies omdat we het denken als onze bestaansgrond beschouwen, omdat we menen ermee te kunnen mediteren en omdat we er zo hopeloos in blijven vasthangen dat zelden de idee, laat staan de ervaring daagt, dat er achter de geest een waakzaamheid staat, die de toeschouwer is van het denken. Zelfs die waakzaamheid heeft niet de gewenste diepgang en is niet "de Grond van mijnen grond", zoals een mysticus het uitdrukte, of de Waakzaamheid van mijn waakzaamheid (9e les).

De kern van dat probleem is dat we, bij gebrek aan spirituele opvoeding en traditie, het denken een tijdlang nodig hebben om Yoga te begrijpen vooraleer we het kunnen beoefenen. Het probleem bestaat erin dat we daar blijven steken en dat we eeuwig zoekers en geen vinders zijn.

Het tweede probleem is dat we, gek genoeg, het denken menen nodig te hebben om het ik, de bron van het zelfvervreemde denken, te vernietigen. Het is niet het denken dat zijn eigen bron zal vernietigen, want zo'n poging eindigt steevast in ogenblikken van weerstand en angst. Alleen dat wat hoger is dan het denken kan het denken transcenderen. Dat is duidelijk.

Het derde probleem is dat het denken inderdaad argwanend en weerbarstig wordt op ogenblikken waarop het ikje vervaagt, omdat we -ons vertrouwen is al zo dikwijls geschokt!- Yoga te weinig kansen geven!

Wie die problemen begrepen heeft en een oplossing wil, zal alle problemen doorbreken en... een vinder zijn!

Na de Yogacursus verschijnt in YOGAMAGAZINE een tweede reeks lessen beginnend met de wetenschap van Hatha Yoga voor mensen die niet met het padloze pad, maar met een systematisch pad wat langzamer maar zeker willen boren naar de bron van voldaanheid, gezondheid en geluk. Dat pad werpt systematisch vruchten af, omdat, aldus Vasishta en Reich, het zuiver en soepel maken van het lichaam een enorm effect heeft op de gezondheid van de hele persoonlijkheid.