In een vorige les schreef ik dat 60% van de Belgen min of meer depressief zijn, veeleer meer dan min. Dat zei een psychotherapeut in een interview van Yvan Heylen. Toen Testaankoop en VRT1 met, zo vernam ik, 12% voor de pinnen kwamen, werd ik belaagd met vragen, vooral over de bewering van de VRT dat Yoga ongeschikt is voor depressieve mensen.

12% is nog altijd een klein miljoen Belgen (!), hoe dan ook, meer dan genoeg om de alarmbel te luiden, vind je niet? Het verschil tussen 60 en 12% ligt in de normen die bij het onderzoek worden gehanteerd. De 60% slaat op mensen die met een kater zitten (Watztavick), de 12% waarschijnlijk op mensen die ernstig depressief zijn. De beide cijfers deugen niet, omdat de gehanteerde norm niet deugt. De waarheid is dat, in een maatschappij die zelfvervreemding als norm promoveert, ALLE mensen depressief of potentieel depressief zijn. Tussen de mens die op het punt staat zelfmoord te plegen en de Zelfgerealiseerde "die tevreden is in het Zelf door het Zelf", ligt een schaal van depressiviteit: rechts, de mensen die nog vitaal genoeg zijn om ongeduldig van zichzelf weg te lopen en, links, de eenzame, zich vervelende, onrustige, hulpeloze, bange, hopeloze, verlaten, kwetsbare, angstige, paniekerige en wanhopige mensen met een kleine of een grote kater. Of moet ik de schaal omkeren, want het is de vraag wie het verst van zichzelf afstaat en voor wie de stap naar het Zelf het grootst is? De enen lopen van de kwaal weg, de anderen zitten ermee. Die laatsten zijn in Amerika al zo talrijk, dat men er spreekt van "de epidemie van eenzaamheid" en "een van Amerika's grootste problemen". Kennelijk een land van stoere jongens, zoals JR en een massa die ermee zit.

De epidemie van eenzaamheid wordt door Gail Sheehy, inleidster van "Eenzaamheid" van Rubenstein en Shaver, op één lijn gezet met vervuiling en echtscheiding, die samen "het agressieve, maar bezielende chemische mengsel zijn, dat ons in staat stelt onszelf te vormen en ons leven te leiden zoals geen ander mens dat vóór ons gekund heeft." Die drie dingen worden door Gail Sheehy beschouwd als de natuurlijke nakomelingen van de ontvoogding of de bevrijding van het individu en de democratisering van de 20e eeuw. En zo zie je hoe een vertegenwoordigster van een schizofrene maatschappij voor alle zelfgeschapen kwalen een verschoning vindt en volhardt in het promoveren van zelfvervreemding en, uiteraard, van onvrijheid en bevoogding van de gewillige, goedgelovige en in de kudde lopende burger. De gangbare oplossingen zijn anti-depressiva, internering, elektroshocks of dingen waartoe de depressieve mens niet meer in staat is: relaties aanknopen, een hobby, sociaal gezwadder en. jawel (!), een buitenechtelijke verhouding.

Gekker kan het niet!

Deze les heeft het, hoop ik, duidelijk gemaakt dat de depressieve mens iemand is, die zich niet meer goed voelt in zijn als norm gepromoveerde zelfbeeld, die het realiteitsprincipe een te hoge drempel vindt, wiens zelfbeeld door "de groteske hel van menselijke relaties" een dreun heeft gekregen en die, bij gebrek aan Yoga, wat verinnerlijking of Zelfbewustzijn, terugvalt op de angst voor eenzaamheid (zie vorige les), van zijn eenzaamheid wegvlucht in agressie, zelfverwijt, gejammer en zelfbeklag en, soms al jaren, op doktersvoorschrift probeert zijn schizofrene zelfbeeld op te vijzelen.

Als je de depressiviteit tot op de bodem uitpraat, valt EENZAAMHEID steevast als laatste woord, iets wat sprekend bezongen wordt door Urbanus die alles heeft, maar ER NIETS AAN HEEFT.

Eenzaamheid wordt door zowat alle psychologen en... de VRT als een kwaal beschouwd, waar de eenzame moet uit weggehaald met bovengenoemde methodes.

Voor Yoga is eenzaamheid één-zaamheid die, voorbij de hang naar geborgenheid (zie vorige les), niet anders is dan het wezenlijk verlangen om één te zijn, het religieuze gevoel, het verlangen om de "oceanische staat" te vinden en om te "bestaan" voorbij alle zelfvervreemding en dualiteit. Eenzaamheid is de existentie van de mens!

Depressie is het overigens door dokters en de VRT gestimuleerde wegvluchten van één-zaamheid, waardoor de geest zijn bron verlaat en ontaardt tot een "essentiële kwaal" die "de Praana in het lichaam doet rondhollen als een dier gewond door een pijl" (zie 4e les). Depressie wordt meestal voorafgegaan door overstuur zijn en agressieve buien, waarmee, in een wisselend spel van vervolger-redder-slachtoffer (uit "Games People play"), de omgeving wordt afgetast met de onbewuste vraag -een diepe, diepe nood- of ze nog houdt van een verhakkelde mens. Natuurlijk houden schizofrene mensen niet van elkaar -ego's botsen als biljartballen!- en dus staat er niets anders op dan, met dat spook (?) van eenzaamheid in gedachten, te vluchten in depressie. Het resultaat is dat eenzaamheid, zelfs voor de meest eenzame mens EEN GROTE ONBEKENDE IS. Men vlucht ervoor, men IS het nooit!

Een meisje dat een mislukte zelfmoordpoging deed, zei me: "Het ogenblik waarop ik daar zat met mijn pillen in mijn hand, was het allergelukkigste ogenblik uit mijn leven." Ze zei me dat met zoveel ontroering en heimwee, dat ik begreep dat ze toen even ECHT éénzaam was geweest, zonder ik met al zijn gejammer om zijn voortbestaan. Mensen die echt mediteren, kennen die existentiële één-zaamheid, die steevast alle problemen doorbreekt en verdrijft! Yoga is dan ook de oplossing, mijnheer de VRT-man! Niet alleen Vasishta beweerde dat (zie 4e les); ook in de 4000 jaar oude SHAUNAKA GIETAA staat geschreven: "Elke psychische kwaal kan enkel genezen door Gnyaana (Zelfbewustzijn of existentiële éénzaamheid), zoals een vuur kan worden geblust met water. De oorzaak van psychische kwalen is KAAMA (een hang naar affectie, vlinders achterna lopen). Daaruit ontstaat GEHECHTHEID. Uit gehechtheid ontstaat SANKALPA (inbeelding, een onecht zelfbeeld; zie Bhagavad Gietaa VI 2), de oorspronkelijke Goeroe van ALLE problemen.

Zoals een klein vuurtje een holle boom verbrandt, zo verbrandt een beetje Kaama alle voorspoed. Zoals hout zichzelf verbrandt door een spontaan ontstaan vuur, zo lijdt de dwaas (met onecht zelfbeeld) door zijn eigen hebzucht. Er is geen einde aan zijn gehunker, daarom is SHANTOSHA (tevredenheid, één-zaamheid) de beste weg naar geluk." Zo'n boodschap spreekt je Napoleon niet aan natuurlijk en staat haaks op wat een maatschappij á la Napoleon en een VRT á la Napoleon je voorhouden. Maar de waarheid IS de waarheid! En wie ze ter harte neemt, zal nooit behoren tot de 12 of 60% depressieven en zal geluk vinden in het Zelf (existentiële één-zaamheid) door het Zelf (existentiële één-zaamheid)! Dat is het enige middel om ALLES te "bezitten" of te ervaren IN en ALS zichzelf en om vanuit die Stilte spontaan en "bedreven" te handelen, zoals beschreven in de Bhagavad Gietaa, II 50. "Zelfs een beetje van dat Dharma beschermt tegen grote angst." (II 40). Ik weet natuurlijk wel dat ik met deze visie niet moet komen aandraven bij zwaar depressieve mensen. Shaunaka zegt: "Intelligente dokters genezen de psychische kwaal door eerst de mens te benaderen met 'sweet speech' (een zoet gesprek), anekdotes (zoals die van het meisje) en door de geest objecten en lichamelijke genietingen te offeren." Pas dan wordt in zware gevallen naar Yoga gegrepen.

Er was een zwaar depressieve vrouw. Na enkele gesprekken gaf ik haar en haar echtgenoot de raad midden in de winter wat vakantie te nemen aan zee, dagelijks tweemaal heen en weer langs het strand van Blankenberge naar Zeebrugge te wandelen, te praten, elkaar extra te verwennen, tussendoor wat diepe ontspanning, Aasanas en Praanaayaama te beoefenen, het offer van zien na te lezen in de Bhagavad Gietaa (blz. 69) en dat te beoefenen bij de wandelingen. Het offer van zien IS existentiële één-zaamheid en heeft een enorme helende kracht. Ik gaf overigens ter overweging één zinnetje van Ramana Maharshi mee: "Wanneer door het feit van zien de geest in het Hart verblijft, zal 'ik', dat de bron is van alle gedachten, verdwijnen en zal het Zelf, dat ALTIJD BESTAAT, allesomvattend schitteren. Wat je ook doet, doe het zonder 'ik'. Als je zo handelt zal alles verschijnen als van Goddelijke Natuur, IN het Zelf en ALS het Zelf."

Je hebt al een goed oefenschema dat, voor de doorsnee beoefenaar, zowat volledig is, als je er nog Draaihouding en Driehoekshouding aan toevoegt (zie Bhagavad Gietaa, blz. 78). Wegens plaatsgebrek gaan we daar hier niet verder op in. Vanaf de volgende les is het trouwens al praktijk wat de klok slaat.

Het zoekend lezen van deze les is een fantastische meditatie. Het verhaal van het meisje en van de depressieve vrouw zijn verhelderend, ook de Shaunaka Gietaa, het offer van zien en het zinnetje van Ramana! Als je echt vat waar het om gaat, is Yoga kinderspel.

"Je schreef over RNA-DNA, maar niet over enzymen. Zijn die minder belangrijk?" vroeg iemand. Enzymen zijn bijzonder belangrijk.

Als je op het doosje van OMEGA van Essential Organics kijkt, zie je dat er heel wat enzymen in de pillen verwerkt zijn. Die enzymen zijn een geneesmiddel tegen vele kwalen van de bloedsomloop, reuma enz., maar daar kom ik uitgebreid op terug.

Verken je één-zaamheid, het feit van zien, voorbij het lichaam, de adem, de geest, het intellect. Zien, kun je het verminderen of vermeerderen? Heb je er een greep op? Natuurlijk niet: JE BENT HET! Een luister die alles omvat, en die alles wat je ooit najaagde, tot een innerlijkheid maakt. Kom op voor Yoga. Zonder ons is de maatschappij een onveranderlijk ik-syndroom.