LEZERS VRAGEN

Op het ogenblik dat er in Berghouding of meditatie een stilte valt, ben ik doodsbang. Wat doe ik daaraan ?

Antwoord: Het denken stopt nooit, tenzij op het ogenblik van inslapen. Door de horizontale houding (slaaphouding en ontspanningshouding) en door vermoeidheid, valt het denken bij het inslapen stil op een ogenblik van bewustzijnsvernauwing, waarin de geest probleemloos wegglijdt in zijn bron. Als door gedragenheid (Berghouding) of door een spontane onderbreking van het voortdurend bezig zijn met één ding (meditatie) het denken stilvalt op een ogenblik van helderheid "komt het denken aan zijn einde". En aangezien je je met je denken vereenzelvigt (de eerste van alle gedachten is "ik"), ben jij het die op dat ogenblik ervaart "dat je aan je einde komt". In plaats van rustvol te verdwijnen in Bewustzijn, het Zelf of louter BESTAAN dat geen object (ding) is van het denken en dat voor het denken dus iets volslagen onbekends is, reageert het "ik" ultiem met verbijstering en doodsangst. Die reactie is overigens de primaire conditionering van de mens (zie 6e les), die in de eerste jaren van zijn leven, door vele ogenblikken van ongeborgenheid, geobsedeerd wordt door de gedachte dat alle psychische zekerheden buiten hemzelf liggen en dat hij zichzelf niet volstaat. Die obsessie ligt aan de basis van angst voor innerlijke eenzaamheid en van het feit dat de geest voortdurend "dingen" achterna holt en geborgenheid zoekt buiten zichzelf...

Het geheim om die angst te doorbreken en om het "ik" te laten versmelten in zijn bron, namelijk Bewustzijn of Bestaan, bestaat in de beoefening van toeschouwerschap of waakzaamheid in alle oefeningen. Het louter observeren van het denken, houdt in dat je je vereenzelvigt met waakzaamheid (Boeddhi of intellect) en het denken en alle ervaringen aanschouwt als wolken aan de hemel. Als er dan een stilte valt, verloopt dat probleemloos: de wolken (gedachten) zijn weg, maar niet de waakzame, niet het ik-behouden-als-ik dat in wezen waakzaamheid is. In de beoefening van waakzaamheid komt er een ogenblik waarin het ik wegglijdt in Waakzaamheid en waarin Waakzaamheid gerealiseerd wordt als de ene echte Bestaansgrond van alle dingen. Waakzaamheid, je BENT het! Het ikje is een schim en zodra het verdwijnt, wordt een nieuw denken geboren dat de uitdrukking is van Aatmabaal (de Wil van het Zelf). Lees en herlees de les. Beleef de oefeningen als een Toeschouwer: het geheim wordt je dan beslist wel eens geopenbaard !

Gedragenheid is een openbaring voor me. Honderdmaal per dag ontspan ik mijn keel en mijn buik en voel ik me gedragen in alle houdingen en bewegingen.

Alle stress en spanning valt van me af. Ik ontdekte daarin dat gedragenheid ook overgave inhoudt, die relativeert, accepteert en alle ervaren in het Nu plaatst.

Antwoord. Fantastisch. Je leert vlug en bevestigt mijn bewering dat Yoga een onmiddellijkheid kan zijn. Gedragenheid IS overgave; overgave IS gedragenheid.

In overgave en gedragenheid wordt het Zelf geopenbaard als het Licht van zien, de Luister van luisteren en de Waakzaamheid van je waakzaamheid. Bijt je vast in je benadering en beoefen ze diepgaand in Berghouding, Aasanas enz. Je zult schitteren.

Oefenen en grondig kauwen doe ik alle dagen. Mijn lichaam en mijn spijsvertering reageren daar dankbaar op maar een toeschouwer zijn, is voor mij boerenlatijn.

Antwoord. De 1e les
is alleen maar een kennismaking. De volgende lessen en vooral de oefening zullen je alles openbaren. Je lichamelijk beter voelen is de eerste stap, je wat meer gedragen en ontspannen voelen de tweede. Het komt allemaal wel als je volhardt. Succes !

Vanuit een enge visie op ziek zijn, werd niet zo lang geleden gedacht dat hygiëne of alles wat je zelf voor je gezondheid kunt doen, beperkt is tot de verzorging van het lichaam. Het groeiend inzicht dat zowat alle kwalen psychische oorzaken hebben, verruimde het begrip hygiëne. Psychohygiëne is geestelijke gezondheidszorg die, op basis van dat groeiend inzicht, belangrijker wordt geacht dan lichaamshygiëne. Het Westen is nog op zoek naar wat men kan doen om geestelijk gezond te blijven (zie "Lezers vragen" in de 7e les
). Yoga echter heeft, vanuit de meest diepgaande visie op ziek zijn (zie 4e les)
, een zeer duidelijke inhoud gegeven aan het begrip psychohygiëne :

Integrale Yoga en vooral het afleggen van alle zelfvervreemding (zie 6e en volgende lessen). Dharma of Absolute Liefde (zie 9e les)
is het beste van psychohygiëne.

Pavlov deed volgend experiment. Aan een hond gaf hij twee prikkels vlak na elkaar : een toon en enkele seconden later het aanreiken van voedsel. Die handeling werd vele malen herhaald tot een conditionering ontstond: na enkele dagen begon het speeksel van de hond te vloeien door het horen van de toon, zelfs als die niet gevolgd werd door het aanreiken van voedsel. Dat betekent dat een toon een inhoud krijgt, dat de hond er met zijn hele wezen een houding tegenover aanneemt en dat een oorspronkelijke ervaring wordt vertekend. Ik kan me voorstellen dat, als Pavlov de toon had vervangen door een pijnprikkel, dat de hond de pijn na enige tijd als iets prettigs zou hebben ervaren of er een voedselfobie zou hebben aan overgehouden. Een gekend voorbeeld in dat verband is roken, oorspronkelijk een miezerige ervaring die, geassocieerd met "volwassen en mannelijk zijn", op de duur iets prettigs wordt. De gedragstherapie maakt van Pavlovs inzicht gebruik door een gewenst gedrag te laten samengaan met een positieve bekrachtiger (een aai bij voorbeeld). Bekrachtigers zijn er in overvloed, vooral negatieve bekrachters. Je hebt dan ook al lang begrepen dat het denken, het gedrag, de ervaringen en de attitudes ten overstaan van mensen en dingen en de zelfbeleving van de mens uitermate geconditioneerd of vertekend zijn. In de 6e les zul je lezen hoe negatieve bekrachtigers een kindje weghalen uit zijn oorspronkelijke zelfbeleving, angst scheppen voor het oorspronkelijk zalig gevoel van eenzaamheid en de dwanggedachte doen ontstaan dat geborgenheid en alle psychische zekerheden buiten hemzelf liggen. Dat is onze primaire conditionering die aan de basis ligt van alle kwalen, problemen, intermenselijke problemen enz.

De dokter zorgt voor je lichaam, de specialist voor een orgaan en de psychiater of de psychotherapeut voor je geest. Voor Yoga is de persoonlijkheid van de mens een vijf-eenheid, bestaande uit het lichaam, het energielichaam, het denken, het intellect, en het onbewuste. Het omvat benaderingen die tegelijk inwerken op alle lagen van de persoonlijkheid of die specifiek berekend zijn op preventieve zorg voor elk van de lagen afzonderlijk. Al die benaderingen horen een geheel te vormen of integraal te worden beoefend. Het volstaat niet een plant water te geven, hij heeft ook passend licht, een passende temperatuur, passend voedsel en een passende atmosfeer nodig. De integrale Yogabenadering biedt, vanuit dat inzicht, ALLES wat zijn vijf-eenheid nodig heeft.

Een blijvend lichamelijk letsel is een trauma. Op psychologisch gebied wordt een pijnlijke ervaring die blijvend het gemoed en het gedrag beheerst, ook een trauma genoemd.

Imago is een begrip met veel betekenissen. Letterlijk betekent het het volkomen insect op het einde van zijn ontwikkeling. Het woord wordt ook gebruikt voor de zelfbeleving van de mens op het einde van de ontwikkeling van zijn zelfvervreemdend ik (zie 6e les) . Het slaat ook op de voortdurende poging van de mens om zich, ten koste van zijn eigenheid, in te passen in de eisen en normen van de omgeving (6e les) , waarbij de mens zich bewust en onbewust voordoet als iets wat hij nooit is of kan zijn. De kloof tussen wat de mens is en denkt te zijn (imago) of tussen wat hij ervaart te zijn en zou willen zijn (imago) is de oorzaak van al zijn problemen.